RexLegendi reviewed Ajax, the Dutch, the War by Simon Kuper
Review of 'Ajax, the Dutch, the War' on 'Goodreads'
2 stars
Op aanraden van een vriendin was ik begonnen aan Ajax, the Dutch, the war (2003) van de Engelsman Simon Kuper, die lang in Nederland woonde. Het leek me een aardig boek, juist omdat ik veel van geschiedenis houd, nooit naar voetbal kijk en benieuwd was wat ik van dit verhaal kon opsteken. Helaas was ik het na honderd pagina's beu: Kuper overlaadt de lezer met informatie die lang niet altijd over het onderwerp gaat en springt van de hak op de tak, waardoor ik me voortdurend afvroeg waar hij eigenlijk heen wilde met dit boek.
Het is duidelijk dat Kuper zich grondig heeft voorbereid. In de hoofdstukjes waarin hij zich richt op de geschiedenis van het voetbal in aanloop naar de Tweede Wereldoorlog, is hij op zijn best, bv. wanneer hij schrijft over de kijk van Nazi-Duitsland op de sport.
It took years for most people to understand that Germany …
Op aanraden van een vriendin was ik begonnen aan Ajax, the Dutch, the war (2003) van de Engelsman Simon Kuper, die lang in Nederland woonde. Het leek me een aardig boek, juist omdat ik veel van geschiedenis houd, nooit naar voetbal kijk en benieuwd was wat ik van dit verhaal kon opsteken. Helaas was ik het na honderd pagina's beu: Kuper overlaadt de lezer met informatie die lang niet altijd over het onderwerp gaat en springt van de hak op de tak, waardoor ik me voortdurend afvroeg waar hij eigenlijk heen wilde met dit boek.
Het is duidelijk dat Kuper zich grondig heeft voorbereid. In de hoofdstukjes waarin hij zich richt op de geschiedenis van het voetbal in aanloop naar de Tweede Wereldoorlog, is hij op zijn best, bv. wanneer hij schrijft over de kijk van Nazi-Duitsland op de sport.
It took years for most people to understand that Germany was about to unleash a war. There were many reasons for their quiescence, but one of them was probably the friendly sports matches that Germany was always playing against its neighbours.Helaas verliest Kuper daarna focus door met weer een nieuwe anekdote aan te komen zonder de samenhang te verduidelijken.
Kuper is bovendien eerder journalist dan historicus; dat wreekt zich in dit boek. Op basis van een handvol voorbeelden doet hij clichématige aannames zonder daar verder naar om te kijken. Dat gaat al mis in het voorwoord:
Strictly speaking, the word ‘Holland’ only refers to the two western provinces of the Netherlands. In this book I have often used it to mean the country as a whole. I have yet to meet a Dutch person who would be offended by this.Pardon? Deze aardappel werd zo heet opgediend, dat het Ministerie van Buitenlandse Zaken zich in 2019 genoodzaakt zag een ambtsbericht te sturen naar andere landen om voortaan uitsluitend nog over 'Nederland' in plaats van 'Holland' te spreken. Kennelijk was het netwerk van Kuper niet heel representatief...
Verderop lepelt hij het vermeende citaat van Heinrich Heine op dat in Nederland alles twintig (was het niet vijftig?) jaar later gebeurt, waarna hij zonder tekst en uitleg een nieuw hoofdstuk begint. Ongetwijfeld heeft Kuper geprobeerd zijn verhaal met humor te schrijven, maar het staat zijn andere ambities in de weg. Doe mij dan [b:De stamhouder|23733408|De stamhouder|Alexander Münninghoff|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1437649173l/23733408.SY75.jpg|43345478] van Alexander Münninghoff, dat de bekrompen sfeer in het vooroorlogse Nederland veel overtuigender neerzet. Doordat Kuper hier en daar te kort door de bocht gaat, begon ik al zijn beweringen in twijfel te trekken. Dat leest heel onprettig.
Sowieso had ik de pech dat ik Kupers werk voortdurend vergeleek met soortgelijke boeken die ik beter vond. Waar hij zijn eigen stappen beschrijft, dacht ik aan [b:Amsterdam|19545981|Amsterdam geschiedenis van de meest vrijzinnige stad ter wereld|Russell Shorto|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1387400004l/19545981.SY75.jpg|23909846] van Russell Shorto, dat persoonlijker is. Waar hij verzet en collaboratie in Nederland aan de kaak stelt, dacht ik aan [b:De geheugenlozen|46023613|De geheugenlozen|Géraldine Schwarz|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1558947918l/46023613.SY75.jpg|57946388] van Geraldine Schwarz, dat kritischer is. Waar hij getuigenissen optekent, dacht ik aan [b:Revolusi|55253543|Revolusi Indonesië en het ontstaan van de moderne wereld|David Van Reybrouck|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1599466482l/55253543.SY75.jpg|86157060] van David van Reybrouck, dat indringender is.
Al met al had dit boek een stevige redactieslag verdiend. Het heeft de pretentie een journalistiek-historisch werk te zijn en raakt dat niveau hier en daar zeker, maar daarmee doet Kuper het niet. Ik vrees dat ik voor een gedegen geschiedenis van het voetbal aan het verkeerde adres was.