Who Owns the Future?

Worden we gedegradeerd tot netwerkknoopjes, of worden we weer helemaal mens?

Jaron Lanier heeft een boek geschreven over hoe de toekomst eruit kan zien voor de mensheid in dit digitale tijdperk.
Hij laat zien hoe die toekomst eruit ziet, als we doorgaan op dezelfde voet.
Daarnaast laat hij een toekomst zien volgens een "humanistisch-economisch" alternatief.
Informatietechnologie wordt -en is misschien nu al- de kern van de economie.
De manier waarop we online leven "aan het internet" zal dan ook de toekomst gaan bepalen: het bepaalt of we waardig als mensen kunnen functioneren, of "simple a node in a network" zijn.
Zijn humanistisch alternatief is niet volledig uitgewerkt natuurlijk, Lanier pretenteert geen helderziende te zijn.

Ik vond zijn hoofdstuk over e-books en boeken aan het eind van het boek, het hoofdstuk waarin zijn hart het luidste sprak.
Hij laat daarin zien dat mensen een eigen entiteit zijn, en niet vervangen kunnen en mogen worden door machines.
Het is niet vreemd dat hij dan ook houdt van gewone boeken, analoge (vinyl) of life muziek (die hij zelf beoefent).
Mensen zijn mensen, zijn creatief, en geven tot nu toe hun creativiteit, informatie over hun interesses, gratis weg aan grote bedrijven zoals Google en Facebook.
Deze bedrijven (Siren Servers worden ze genoemd door Lanier) verdienen goud geld met deze informatie.
Zonder de input van deze echte, real-life mensen in het internet zou hier niets te halen vallen.
Als de bijdragen die mensen geven aan het net (en daarmee ook aan de mensheid) niet meer helemaal gratis zijn, kan er een economie ontstaan, waar mensen hun waarde kunnen behouden.
Of dit door een nieuwe netwerk-architectuur (two-way-linking, ipv de huidige one-way hyperlinks) of op een andere manier via politiek of economie gerealiseerd wordt, is dan niet van belang.

Lanier schetst namelijk dat deze toekomst ook in het belang is van de huidige netwerk machthebbers, de "Siren Servers", zoals Google en Facebook.
Als er een machtsconcentratie ontstaat (lees ook: Piketty), zonder een kapitaalkrachtige middenklasse die producten koopt, zullen uiteindelijk ook Google en Facebook aan hun eind komen.
De weg die we nu volgen is een weg van polarisatie en machtsconcentratie, en zal uiteindelijk leiden tot een paar rijke mensen en een massa armen.
En als we zien wat er in de geschiedenis in dat soort gepolariseerde samenlevingen gebeurde, mogen we ons hart vasthouden.
Lanier is geen Marxist, maar ziet wel degelijk dat Karl op sommige punten gelijk had.

Bij een humanistische economie krijgt een mens geld voor zijn of haar bijdrage aan het online leven.
Of je op een item klikt dat je interesseert, je health- en fitness-informatie uploadt, een review schrijft, een blog of zelfs een boek online beschikbaar stelt, bedrijven of gewoon andere mensen die daarvan genieten of van leren, betalen je daar een beetje voor.
En met dat geld kun jij je ook weer verrijken met informatie van anderen: dat is volgens Lanier informatie-economie op een humanistische manier.

Ik vind het boek waardevol, omdat Lanier ons inzichten verschaft, ons op een andere manier laat kijken naar de wereld. Ik heb, net als andere reviewers, bij sommige punten mijn twijfels. Maar ik vind dat absoluut geen reden om een sterretje van mijn oordeel af te halen.
Helaas is dit boek nog niet vertaald in het Nederlands.
Hopelijk kan ik met deze Nederlandstalige review bereiken dat ook Nederlanders en Vlamingen dit boek eens inzien. Het is de moeite waard. Zeker als je kinderen hebt.

Voor deze review krijg ik niks, ook al vindt een van jullie medelezers het misschien waardevol.
Zou dat nog eens gaan veranderen?