Dosyć często wspomina się przy okazji recenzji debiutów powieściowych, że „pierwsza książka jest o samym pisarzu”. Często idzie to dostrzec w ostatnich latach, kiedy mamy do czynienia z przepychem powieści napisanych z narratorem pierwszoosobowym, co już zostało głośno zauważone chociażby przez O. Tokarczuk w jej mowie noblowskiej. Jednak tutaj nie stajemy przed obliczem zwykłego jednego z wielu głosów w „chórze solistów”, a narratorem opowiadającym nam niecodzienną historię.<br/><br/>  Myślę, że „Martyr!” jest ważnym głosem w epoce rosnących nacjonalizmów, w czasie kiedy to kryzys kapitalizmu próbuje być ratowany z jednej strony lewicowo-liberalnymi pomysłami typu „bezwarunkowy dochód podstawowy”, a z drugiej, reprezentowanej przez wielki kapitał, za pomocą budowania nowego faszyzmu. Akbar w swojej pierwszej powieści pokazuje na podstawie tylko jednej historii, że nieuniknione są wszelkie migracje - zwłaszcza te z krajów „Bliskiego Wschodu” do imperialistycznych.<br/><br/>    Za tym wszystkim stoi przede wszystkim tragedia jednostki - Cyrusa, który chwilę przed trzydziestką próbuje poukładać swoje życie, odnaleźć sens istnienia, oddać swoim korzeniom to, co im zawdzięcza, a także to czego nienawidzi. Mamy zarysowaną historię uzależnień postaci, nieudanej miłości. Walkę z rodzinną traumą, brakiem obecności matki w dorastaniu; przez całe swoje życie Cyrus był wychowywany przez oziębłego ojca, którego egzystencja polegała na robocie w drobiu i piciem ginu przed telewizorem. Całą historia jego życia zostałą zbudowana na wielkim micie, którego ciężar musi dźwigać sam, bo ojciec umiera na początku jego drogi studenta.<br/><br/>  Głód matki próbuje w końcu zaspokoić wizytą w brooklińskim muzeum, gdzie kilkakrotnie spotyka się z artystką o pseudonimie Orkideh. Tak naprawdę wtedy cała fabuła powieści nabiera właściwego tempa, takiego jakiego oczekują współcześni czytelnicy. Mamy do czynienia z tajemnicą, próbą jej rozwiązania, intelektualną wymianę zdań między Cyrusem, a Orkideh. Wtedy też dochodzi do peaku powieści.<br/><br/>  Sporo w samej powieści smaczków - odwołań do pisarzy, historii Iranu, zagadnień wiary czy  znanych intelektualistów. Sam Cyrus jest przecież filozofem - przedstawia czytelnikom rozległe pasusy o problemie istnienia czy znaczeniu śmierci; pragnie napisać wielką filozoficzną powieść o jej sensie. Przeraża go fakt, że mógłby umrzeć tylko z powodu „zwykłych” przyczyn biologicznych. Śmierć jednostki musi być znaczącym dla współczesnych symbolem, manifestem, który zmieni coś w świecie, pociągnie za sobą tłumy. Dlatego też przez całą powieść rozciąga się historia rodzinnej traumy - smierć matki Cyrusa w przypadkowym zamachu wojsk USA na irański statek powietrzny, którym ona akurat się znajdowała. Dla niego była to oczywiście tragedia, kształtująca jego dzieciństwo i dorosłość, lecz prócz kilku komunikatów dowódców amerykańskiego wojska i wzmianek prasowych do niczego wielkiego się nie przyczyniła.<br/><br/>   Jest to więc powieść o rozpatrywaniu problemu „użyteczności śmierci”, kryzysie światopoglądowym młodych w ich latach dwudziestych, trudnych relacjach rodzinnych i konflikcie między imperialistycznymi Stanami Zjednoczonymi i Bliskim Wschodem w ogóle, a Iranem w szczególe. Jako czytelnik zostałem ukontentowany, tajemnica została rozwiązana, a wciągające dialogi sprawiły, że każda strona była przyjemnością.