Dwaalgast

Na De groef van Maartje Wortel was Dwaalgast het tweede boekje dat ik las in de Terloopsreeks van uitgeverij Van Oorschot. Hoewel het thema van de reeks – een schrijver neemt de lezer mee uit wandelen – en de beperkte omvang van de bijdragen me niet per se aanspreken, lees ik het werk van Nicolien Mizee (1965) graag sinds De kennismaking. Ik houd vooral van haar eigenzinnige en openhartige stijl, die vaak ontwapenend is.

Dwaalgast is een manifest om de ander serieus te nemen. Mizee schrijft over haar ontwikkelingsgerichte topografische desoriëntatie – ‘ruimtelijke dyslexie’, al leert ze die term pas op latere leeftijd kennen. Het betekent dat de schrijver zich niet kan oriënteren; zelfs in haar geboorteplaats Haarlem vindt ze met moeite het station of de V&D. Een geel plastic flesje siert de antenne op haar auto, opdat ze die herkent op de parkeerplaats bij IJmuiden. De beperking is op zichzelf al ernstig, maar leidt bovendien tot ongeloof:

Als je de weg niet kunt vinden, als je nooit je omgeving herkent, leef je in een universum zonder samenhang. En niemand die het begrijpt. Dus hou je maar op nog iets uit te leggen en dat is ook niet goed, want dan vinden ze je een slome duikelaar. En dat ga je dan zelf ook denken.

De toevallige vondst van de juiste medische informatie werkt emanciperend: de schrijver kan haar situatie onder woorden brengen en de ernst ervan duidelijk maken. Dat de beperking een onnodig ‘etiket’ op haar drukt, weerspreekt ze: het is juist het ontbreken van een diagnose die leidt tot het etiket ‘onwillig en gemakzuchtig’. En zo is het. Ik hoop dat Mizee ondertussen het gemak van online navigatie heeft omarmd.