RexLegendi reviewed Max Havelaar by Multatuli
Review of 'Max Havelaar' on 'Goodreads'
4 stars
Begin dit jaar leerde ik meer over de geschiedenis van Indonesië dankzij [b:Revolusi|56067632|Revolusi Indonesië en het ontstaan van de moderne wereld|David Van Reybrouck|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1606540227l/56067632.SY75.jpg|86157060] van David van Reybrouck. Hierdoor aangespoord plaatste ik Max Havelaar opnieuw op mijn leeslijst en verrek, bij herlezing werd de historische waarde van dit klassieke werk van Multatuli, pseudoniem van Eduard Douwes Dekker (1820-1887), me veel duidelijker.
Max Havelaar is een niet altijd makkelijk te volgen raamvertelling. In de eerste hoofdstukken vertelt Batavus Droogstoppel, makelaar in koffi op de Lauriergracht, n° 37, hoe Sjaalman, een jeugdkennis, hem met een pak geschriften opzadelt. Droogstoppel is een bekrompen, godvrezende Hollander zonder greintje humor of fantasie die zich niet met andermans zaken bemoeit, romans, verzen en toneel hekelt vanwege de onwaarheden, en armoedzaaiers wantrouwt omdat de Heer het immers goed voor heeft met wie hem trouw dient. De passages over Droogstoppel zijn mogelijk de grappigste uit de Nederlandse …
Begin dit jaar leerde ik meer over de geschiedenis van Indonesië dankzij [b:Revolusi|56067632|Revolusi Indonesië en het ontstaan van de moderne wereld|David Van Reybrouck|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1606540227l/56067632.SY75.jpg|86157060] van David van Reybrouck. Hierdoor aangespoord plaatste ik Max Havelaar opnieuw op mijn leeslijst en verrek, bij herlezing werd de historische waarde van dit klassieke werk van Multatuli, pseudoniem van Eduard Douwes Dekker (1820-1887), me veel duidelijker.
Max Havelaar is een niet altijd makkelijk te volgen raamvertelling. In de eerste hoofdstukken vertelt Batavus Droogstoppel, makelaar in koffi op de Lauriergracht, n° 37, hoe Sjaalman, een jeugdkennis, hem met een pak geschriften opzadelt. Droogstoppel is een bekrompen, godvrezende Hollander zonder greintje humor of fantasie die zich niet met andermans zaken bemoeit, romans, verzen en toneel hekelt vanwege de onwaarheden, en armoedzaaiers wantrouwt omdat de Heer het immers goed voor heeft met wie hem trouw dient. De passages over Droogstoppel zijn mogelijk de grappigste uit de Nederlandse literatuur.
Nadat Droogstoppel de geschriften ingezien heeft en zich erover beklaagt, vraagt hij de jonge Stern – zoon van een beoogd klant – om de stukken die relevant zijn voor zijn makelaardij te gebruiken voor een boek over de koffiehandel. Stern is echter geïnteresseerder in wat hij aantreft over Max Havelaar, de voormalig adsistent-resident van Lebak, en schrijft daarom over diens beschuldigingen van corruptie aan het adres van lokale bestuurders. Inderdaad geeft Havelaar tal van illustraties hoe de ‘gewone Javaan’ telkens weer lijdt onder de grillen van regenten en het koloniale bewind, hoe men de cijfers toedekt – nooit heeft men door slordigheid geld over – en de Nederlandse regering blind toekijkt.
Gegeven dat Max Havelaar het alter ego van Multatuli zelf was, is de schrijver te zien als een klokkenluider avant la lettre. Het boek zou echter nooit zo beroemd zijn geworden, als het niet zo prachtig geschreven was. Ik ging vrij goed op het verouderde taalgebruik en de beleefde aantijgingen. Om in de materie te blijven, waag ik me hierna aan [b:Oeroeg|36566988|Oeroeg|Hella S. Haasse|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1510272808l/36566988.SY75.jpg|1830032] van Hella S. Haasse.
'Eindelyk vernam hy dat zyn Excellentie de volgende dag vertrekken zou! Dit was hem een donderslag. Nog altyd hield hy zich krampachtig vast aan ’t geloof dat de aftredende Landvoogd eerlyk man, en... bedrogen was. Een vierendeel uurs ware voldoende geweest om de rechtvaardigheid zyner zaak te bewijzen, en dit vierendeel uurs scheen men hem niet te willen geven.'
