Αν δεχτούμε ότι ο άνθρωπος διαμορφώνεται από το περιβάλλον του και δεν υπάρχει κακή και καλή φύση, τότε ο Καπλάνι κάπου απέτυχε σε αυτό το βιβλίο. Ο ίδιος, μετανάστης από την Αλβανία στην Ελλάδα από το 1991, περιγράφει τι χώρα του ως την απόλυτη διαλυμένη κοινωνία, το απόλυτα ολοκληρωτικό κράτος, περιγραφές που ο Κανταρέ (για παράδειγμα) δεν δίνει- αν και αντιφρονών. Και γιατί απέτυχε; Γιατί μια τέτοια κοινωνία θα φτιάξει κακούς ανθρώπους. Άρα δικαιολογείται ο ρατσισμός απέναντί τους; Ο Καπλάνι όμως θέλει να υπερασπιστεί την κατάσταση του και να μιλήσει για τις συνθήκες που συνάντησαν ερχόμενοι στην Ελλάδα- και καλά κάνει και αυτός είναι και ο λόγος που το διάβασα.

Οι εμμονές υπονομεύουν ένα έργο. Κακό βιβλίο. Η δομή του είναι κουραστική: κάθε δυο κεφάλαια αφήγησης της ιστορίας ενός αλβανού μετανάστη, της προσπάθειάς του να ενσωματωθεί μαθαίνοντας όσο γίνεται καλύτερα την ελληνική γλώσσα, συνάπτοντας σχέση με ελληνίδα (την Ευρώπη), διακόπτεται από μια μίνι ιστορία κάποιου μετανάστη από κάποια χώρα του κόσμου που έτυχε να περάσει και από την Ελλάδα. Τίγκα στο στερεότυπο και η βασική και η δευτερεύουσα αφήγηση, αλλά και σε απιστευτότητες, όπως πχ που μιλάει για μια χιλιανή, κάθε άλλο παρά πλούσια, που μετανάστευσε λόγω...Αλλιέντε και όχι Πινοσέτ*! Προφανώς ο Καπλάνι εχθρεύεται κάθε σοσιαλιστική εκδοχή, κάτι το οποίο διαπιστώνεται αμέσως. Είναι εθνικιστής; Κάθε άλλο. Είναι κοσμοπολίτης με την αρνητική έννοια: θαυμάζει κάθε τι δυτικό, την ταυτότητά του δεν την υπερασπίζεται, αλλά την κουβαλάει σαν φορτίο. Πρέπει να ξεπεράσουμε τα κολλήματά του (νιώθεις ότι επαναλαμβάνει τις απόψεις των συναδέλφων του μεγαλοδημοσιογράφων στα ΝΕΑ όπου εκείνος απλά αρθρογραφούσε) και να δούμε το κυρίως θέμα: την δυσκολία ενσωμάτωσης.