Na [b:De pest|50876556|De pest|Albert Camus|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1567800008l/50876556.SX50_SY75.jpg|2058116] en [b:L'Étranger|15688|L'Étranger|Albert Camus|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1332596551l/15688.SY75.jpg|3324344] is La chute het derde boek dat ik van Albert Camus las, het tweede in het Frans. Sommige nuances zullen me vanwege de taal zijn ontgaan, maar dat laat onverlet dat ook La chute me greep door de grimmige sfeer en de onthullende blik op de mens. Camus schreef het in 1956, maar is nu minstens zo actueel.

Je suis fatigué, étrangement, non d’avoir parlé, mais à la seule idée de ce qu’il me faut encore dire.

In een serie monologen vertelt Jean-Baptiste Clamence, een voormalig advocaat uit Parijs die zich nu een ‘berouwvolle rechter’ (juge-pénitent) noemt, eerst vanuit een bar in Amsterdam met de obscure naam Mexico City en later vanaf onder andere het eiland Marken over zijn bourgeois jeugd, die werd getekend door succes en vertier. Wanneer Clamence op een dag de kans krijgt een vrouw te redden en dat niet doet, volgt een kantelpunt: vanaf dat moment maakt zijn eigenliefde plaats voor een bewustzijn van de aard van zijn bestaan.

Amsterdam is in de wereld van Camus grauw en nat; ze benadrukt de omslag die Clamence meemaakt. Op enig moment stelt hij dat de grachten hem aan de kringen van de hel doen denken: alsof hij zich middenin die inferno – de Mexico City – bevindt, tracht hij zijn gast – de lezer? – te waarschuwen. Elders in het boek verwijst Camus naar het paneel De rechtvaardige rechters van Jan van Eyck uit 1432, waarop Johannes de Doper - zijn lotgenoot? - voorkomt. Wat daarvan verder ook zij, La chute had even goed in 2021 geschreven kunnen zijn en is ook voor mijn generatie relevant.

Il est trop tard, maintenant, il sera toujours trop tard. Heureusement!