Nederlands (English below)

Sciencefictionschrijver Arthur C. Clarke en filmregisseur Stanley Kubrick werkten samen aan het verhaal voor 2001: A Space Odyssey, waarvan zowel de film als het boek in 1968 werden uitgebracht. Omdat de loftuitingen vooral de film betreffen, was ik niet zeker wat ik van het boek mocht verwachten, maar ik ben fan! Clarke schreef een creatief, ingenieus en prettig leesbaar verhaal. De keuze om met de prehistorie te beginnen pakt verrassend uit, al moest ik schakelen na de overgang van aapmens naar ruimtevaart. Aanvankelijk stoorde ik me aan de toevoeging van een monoliet aan het verhaal, maar Clarke geeft daar een fraaie wending aan.

Het interessantst is natuurlijk de wijze waarop de schrijver vormgeeft aan sciencefictionthema’s. Clarke was al vroeg op de hoogte van de implicaties van algoritmen, die hij handig tot uitdrukking brengt in de supercomputer HAL 9000:

So ran the logic of the planners; but their twin gods of Security and National Interest meant nothing to Hal. He was only aware of the conflict that was slowly destroying his integrity – the conflict between truth, and concealment of truth.

Andere thema’s die me interesseerden zijn de interplanetaire cultuurschok – die doet denken aan de in dezelfde periode uitgewerkte en.wikipedia.org/wiki/Prime_Directive>Prime Directive uit Star Trek – en de evolutie van de mens op basis van machines en later straling, een onderwerp waarop Yuval Harari zich een paar jaar geleden gretig stortte in [b:Homo Deus: A History of Tomorrow|31138556|Homo Deus A History of Tomorrow|Yuval Noah Harari|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1468760805l/31138556.SY75.jpg|45087110].

Het is een bijzondere gedachte dat Clarke en Kubrick dit verhaal een jaar voor de maanlanding bedachten. De aanwezigheid van de Koude Oorlog drukt er tegelijkertijd een tijdstempel op. Ik kijk ernaar uit straks [b:Het einde van de dood|57556001|Het einde van de dood (Remembrance of Earth’s Past, #3)|Liu Cixin|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1616960744l/57556001.SY75.jpg|18520265] van Cixin Liu te lezen, het laatste deel van de serie Remembrance of Earth’s Past dat volgens Liu sterk werd geïnspireerd door Clarke.

English

There is little as exciting as reading good science fiction, which to me means that the story holds some (utopian or dystopian) promise for the future. 2001: A Space Odyssey lives up to the standard: the way Arthur C. Clarke writes about artificial intelligence, extra-terrestrial life, and the evolution of humanity is still fascinating – imagine if this were 1968! The famous first part on prehistory adds an interesting layer.