Welbeschouwd bestaat The secret history uit drie delen, waarvan ik twee de moeite waard vond en het derde achterwege had mogen blijven.

Het eerste deel is een whydunnit: nadat in de proloog is vergeven dat er een moord gepleegd is en de lezer van de hoed en de rand weet, volgt het waarom vanuit de ogen van Richard Papen, die vertelt hoe hij van een doorsneegezin in Californië terechtkomt op een exclusieve universiteit in Vermont en daar aansluiting zoekt bij een excentriek clubje van vijf klassieke-talenstudenten, die liever Griekse filosofen citeren dan naar het journaal kijken. Langzaam leert Richard hun ommuurde wereld kennen, waarin de schijn van intellectualisme en rijkdom al gauw verbleekt.
Donna Tartt (1963) gebruikt de fascinatie van haar personages voor de Klassieke Oudheid handig om haar plot decorum te geven. In het eerste deel bouwt ze eerst een mystieke omgeving op, die ze vervolgens ontrafelt door in te zoomen op de eigenaardigheden en onzekerheden van de vijf studenten. Zo verschuift de aandacht van de uiterlijkheden naar de onderlinge problemen die uiteindelijk leiden tot de moord.

Dan toont Tartt zich spitsvondig door iets eenvoudigs als sneeuwval te gebruiken om het plot een wending te geven en meer diepgang te creëren. In het tweede deel is de club - Richard incluis - gedwongen zich een nieuwe houding aan te meten, wat leidt tot een drankgebruik waar zelfs James Bond niet tegenop kan. Ook dit deel is de moeite waard, al verliest het verhaal hier gaandeweg zijn spanningsboog.

Wanneer het lichaam gevonden is, eindigt het tweede deel en begint een oeverloze verhandeling die afbreuk doet aan het verhaal. De kaarten liggen dan al op tafel; een slotakkoord is onvermijdelijk, maar kon mij in elk geval niet meer redden van een onbevredigd gevoel.

Mijn andere bezwaar tegen The secret history is dat Richard me niet kon overtuigen. Natuurlijk steekt hij flets af tegenover zijn kleurrijke vrienden en is hij slechts een middel om het verhaal te vertellen, maar dat laat onverlet dat Tartt meer werk had mogen maken van zijn vriendschap met de anderen. Afgezien van de grappige scène waarin Richard zich in de bibliotheek aan de rest introduceert, lijkt zijn verhouding tot de rest vooral een gegeven. Dat roept bij mij vragen op, bijvoorbeeld waarom zij hem, ondanks hun verstrekkende en bizarre symbiose, zo makkelijk hun diepste en onthutsende geheimen toevertrouwen.