Speculatieve fictie heeft een speciaal plekje in mijn hart. Bijwijlen wordt er nog weleens lacherig over gedaan, het zou geen "echte" literatuur zijn – wat dat ook mag betekenen. Is niet alle literatuur in zekere mate speculatief? Afijn, wat ik wel weet is dat speculatieve fictie – goede speculatieve fictie – m'n verbeelding prikkelt op ronduit innovatieve manieren. Wat ik ook weet: Philip Roth was er een meester in.

In 2004 verscheen Roths The Plot Against America, een roman die een alternatief verleden verhaalt, eentje waar Amerika in 1940 een andere afslag in de geschiedenis nam met de verkiezing van luchtvaartheld (en rabiate isolationist) Charles A. Lindbergh tot president, ten koste van een tweede termijn van Franklin D. Roosevelt. Antisemitisme tiert welig onder Lindbergh. De grootste angst van joodse families in Amerika lijkt een stap dichterbij nadat Lindbergh een niet-aanvalsverdrag sluit met het regime van Adolf Hitler. We volgen de beklemmende ontwikkelingen van deze alternatieve feiten vanuit de ogen van de 7-jarige Philip Roth, die deze "herinneringen" akelig realistisch optekent.

Mijn maag keerde om bij het lezen, omdat (a) het een broeierig en luguber verhaal is dat, zoals gezegd, akelig realistisch aandoet en (b) er enge gelijkenissen met het presidentschap van Donald J. Trump zijn waar te nemen. Toegegeven, er moet nog een hoop gebeuren voordat het in navrante taferelen ontaardt zoals in deze roman, maar het is een ijzingwekkende waarschuwing niettemin. Een uitstekende roman die je van meet af aan bij je strot grijpt en pas loslaat lang nadat je de laatste pagina hebt omgeslagen.