My Dark Vanessa

De opzet van My dark Vanessa, de debuutroman van Kate Elizabeth Russell (1984), is nogal interessant. Nadat haar vroegere leraar Engels door een jonge vrouw op sociale media is beschuldigd van seksueel misbruik, wordt Vanessa geconfronteerd met haar eigen verleden met deze Jacob Strane. Ook zij had op minderjarige leeftijd een affaire met hem, maar van aanranding of verkrachting wil ze niet weten: in de ogen van Vanessa was er sprake van liefde.

I’m not a victim because I’ve never wanted to be, and if I don’t want to be, then I’m not. That’s how it works. The difference between rape and sex is state of mind. You can’t rape the willing, right?

Schommelend tussen heden (2017) en verleden (2000-2007) volgt de lezer haar relaas en haar worsteling met de feiten, de publieke opinie en vooral met zichzelf. De waarheid is in My dark Vanessa nergens vanzelfsprekend.

Ondanks de intrigerende opzet was ik aanvankelijk niet ondersteboven van het boek. Russell heeft een soepele stijl, maar vooral de hoofdstukken over het leven op de kostschool hebben veel weg van een young-adultroman. Zo diep als Russell haar hoofdpersonen heeft uitgewerkt, zo clichématig vond ik de andere personages. De te snelle ontmoeting tussen Vanessa en Jacob in het heden deed af aan de spanning en omdat het stempel 'viezerik' van meet af aan op hem drukte, zou ik ook niet spreken van een alternatieve versie van [b:Lolita|7604|Lolita|Vladimir Nabokov|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1377756377l/7604.SY75.jpg|1268631] vanuit de ogen van Dolores.

Naarmate het verhaal vordert wordt Russell echter steeds beter. Ze beschrijft griezelig goed hoe Strane inspeelt op de gevoelens van een 15-jarige en Vanessa zo manipuleert dat zij zelfs aanvaardt van school te worden gestuurd. Ook de interne crisis die ze in de jaren daarop meemaakt komt heel overtuigend naar voren. Russell laat zien hoe Vanessa zichzelf in de weg zit, maar in haar waarheid tegelijkertijd volstrekt gelukkig lijkt. Vanessa heeft zelfs te doen met andere jonge vrouwen die nooit zullen weten hoe het is om door een man te worden aanbeden. Haar gesprek met Taylor, het latere slachtoffer, is ook absoluut een hoogtepunt.

My dark Vanessa is een geweldige bijdrage aan het maatschappelijk debat. Door veelvuldig te verwijzen naar het werk van Nabokov probeert Russell het boek bovendien in een literaire traditie te plaatsen. Dat had van mij een tandje minder gemogen, maar heel storend is het ook niet.

This was an excellent book. It was also, at times, a difficult book to get through. You will be disgusted, infuriated, heartbroken seemingly all at the same time. It's probably not a book for everyone as the subject matter will be repugnant to most people. But at the same time, as a realist, I know that terrible, life altering things happen to young girls all the time in ways big and small. Here is a story of a teenage girl who has something BIG happen to her while she is away at boarding school. Something she thinks she wants and does not necessarily realize is a bad thing. Something she doesn't realize changed the trajectory of her life. Something that haunts her and taints her relationships well into adulthood. It takes her many years to break free of the poisonous entanglement. She must come to terms with what happened to her and see it as the abuse and betrayal it was before she can grow and change as a human. It's a powerful testament to the human spirit, to growth and forgiveness of self.