“Dat is het gevaar van vragen stellen: het zou zomaar kunnen dat je een vraag terugkrijgt. Daarin lijken we op elkaar, we hebben nergens zo’n hekel aan als vragen beantwoorden. De stilte is niet ongemakkelijk of tragisch. De stilte is genade.”
– Uit: Wat te doen met al dat gras, p. 95
Een debuut om gazongroen van jaloezie van te zien.
Je moet het maar durven, debuteren met een verhalenbundel, maar Achtertuinen is met zó veel trefzekerheid geschreven dat je het er helemaal niet aan afziet dat het om een debuut gaat. Nu zeggen blurbs mij niet zoveel, maar dat uitgerekend één van de beste Nederlandsche korteverhalenschrijver van dit moment, Thomas Heerma van Voss, zijn zegen geeft aan deze bundel spreekt voor mij boekdelen.
In spaarzaam, kraakhelder proza zet Kramer hier in slechts 107 pagina’s een superieure versie van Joost de Vries’ verhalenbundel Rustig aan, tijger neer. Superieur, niet alleen omdat de jonge personages meer invoelbaar en overtuigender neergezet worden – en je om die reden niet het idee krijgt dat je als iemand van buitenaf op die Amsterdamse kaasstolp staat te hijgen terwijl de hoofdpersonen hun abstracte levens leiden – maar ook omdat Kramer als een weldoener rijkelijk strooit met parels van observaties en inzichten. Zonder dat het prekerig wordt, overigens.
Aanvankelijk denk je misschien: kan een bundel genaamd Achtertuinen wel boeien met zo’n op het oog nietszeggende titel? Laat je niet misleiden: de titel is een perfecte keuze, blijkend uit de thematische gelaagdheid die Kramer te berde brengt. Met veel stilistisch vernuft verplaatsen we ons in de hoofden van een jongvolwassen vriendengroep uit Zwolle. Als die plaatsnaam je afschrikt, geen zorgen: je hoeft niet uit de regio te komen om deze in elkaar hakende verhalen te waarderen. Er gebeurt niet eens zo gek veel in elk van de verhalen, het zijn met precisie uitgesneden portretjes die met een ingetogen (en herkenbaar) soort weltschmerz doordesemd zijn. Is dit wat het leven is en gaat zijn?
De laatste jaren stop ik nog zelden tijd in het schrijven van uitgebreide recensies, wegens een keur aan redenen, maar waarvan de belangrijkste het gebrek aan tijd is. Te veel leuks en belangrijks in deze wereld om te blijven hangen in het schrijven van recensies die toch niemand leest, maar voor dit kleinood maak ik graag een uitzondering.
Achtertuinen is namelijk een debuut van zeldzaam hoog niveau. Uitgeverij Oevers zit gebakken met Kramers handtekening voor zijn eerste roman. Schrijf, Robin, schrijf.
